Kara okazaĵo en amaskomunikado

Kiuj kutimas legi miajn artikoletojn aŭ legis la artikoleton "Reklamoj kaj poemoj", tiuj tie povas/ povis vidi kristnaskan muziketon. La teksto de la kanto estas nur tiu en tia longeco, kiu aperas ankaŭ tie. Tiom multe da homoj skribis kaj kuntenis por havi la tutan muzikon, ke la kantistino kaj aliaj verkistoj decidis krei la tutan muzikon. La kantisto mem faris hejmpaĝon (http://www.online-marketing-akademia.hu/blog/2009/12/reklambol-slager/) por prezenti kaj klarigi ĉi tiun karan amaskomunikan okazaĵon, ke iu kanto kaj verko kreiĝis ne por havi monon aŭ renomon, sed nur por homoj je Kristnasko. La kantisto mem trovas ĝin tre bona afero. Kaj estis tre bone por ŝi la multegaj denkegoj pro la muziketo.  Nu, jen la tuta muziko, ankaŭ esperante (kaj eĉ hungare):

Kata Csondor [Katarina Ĉondor]

Fest' vekiĝos en la neĝo
Kaj ĉiam tiu ridos
Ĉu donante pli belaĵon
ol la paca mond' donos?

Rigardante
ies vangon
vi rimarkas zorgeton.

Ridetante
donu fidon
ŝanĝu ties futuron.

Doniĝas ĉiam
iom fasko de la klara lum’.

Ĝojon sen plorad’
(ho) donacu vi
sen aliaĵ’.

Fest' vekiĝos en la neĝo
Kaj ĉiam tiu ridos
Ĉu donante pli belaĵon
ol la paca mond' donos?

Rigardante
ĉe iu dom’
vi ne vidas sunecon.

Frapu lante
kun kor’ varma
ŝanĝu ties solecon!

Doniĝas ĉiam
iom fasko de la klara lum’.

Ĝojon sen plorad’
(ho) donacu vi
sen aliaĵ’.

Estas sentaĵo
jes disdonebla.
Estas momento
ja dividebla.

Doniĝas ĉiam
iom fasko de la klara lum’.

Ĝojon sen plorad’
(ho) donacu vi
(ho) donacu vi
sen aliaĵ’.


Csondor Kata – Karácsonyi dal

Hóban ébred
majd az ünnep
minden percben nevet ránk.

Tud-e bármi szebbet adni
mint a békés nagyvilág?

Körbenézel,
s látsz egy arcot,
amin némán gond pihen.
Reményt adhatsz
pár mosollyal,
hogy a holnap más legyen.

Jut még bárkinek
a tiszta fényből egy cseppnyi láng.

Jó kedv könny helyett
ha másod nincs is
ezt add tovább.

Hóban ébred
majd az ünnep
minden percben nevet ránk.
Tud-e bármi szebbet adni
mint a békés nagyvilág?

Körbenézel
s látsz egy házat,
mit a napfény elkerül.
Kopogj csendben
meleg szívvel
úgy már nem lesz egyedül.

Jut még bárkinek
a tiszta fényből egy cseppnyi láng.

Jókedv könny helyett
ha másod nincs is
ezt add tovább.

Van még gondolat
mi átadható
s van száz pillanat
mi szétosztható.

Jut még bárkinek
a tiszta fényből egy cseppnyi láng
jókedv könny helyett
ha másod nincs is
ha másod nincs is
add tovább!

Ipernity-komentoj:

Stanislaw Rynduch diras: Dankon Szabi, tre bela , sentimentala melodio. Domaĝe nur, ke ne estas kantata en Esperanto. PS. kiel mi vidas via trafika hejmreveno ne difektis vin, se vi trovas plaĉon en la kantoj. Ĉion bonan kaj ĝojan Kristnaskofeston. antaŭ 2 jaroj ( konstanta ligilo | respondi | viŝi )

Szabi respondas: Eble iam iu kantos tiujn kantojn en Esperanto. :) Tiu malbona trafika hejmreveno tute ne ĝenas min. Ĝenerale la problemetojn mi tute eldormas el mi. Dankon! Ankaŭ al vi mi deziras Feliĉan Kristnaskon! antaŭ 2 jaroj

Anjopro diras: Dankon al vi Szabi. Ege plaĉas la kanto al mi. antaŭ 2 jaroj

Szabi respondas: Tute nedankinde! :) antaŭ 2 jaroj

Bebson Hochfeldpro diras: Tre bela kansono. Tre bela esas la Hungara. antaŭ 2 jaroj

Szabi respondas: Jes! antaŭ 2 jaroj

Helena Tylipska diras: Ni esperu pri paco por ĉiuj, ĉiuj ! antaŭ 2 jaroj

Pécsi Roberta diras: Eta Princo! Vi estas tre lerta. ;) Gratulon!!! antaŭ 2 jaroj

Szabi respondas: Dankon, sed ne necasas tiom multe da lerteco por fari tion. antaŭ 2 jaroj

Pécsi Roberta diras: Jes, laux vi. :P antaŭ 2 jaroj

Evoluo de lingvoj

Kelkfoje ekestas novaĵoj ankaŭ en Esperanto. Mi volas argumenti por ili eĉ prezentante hungaran interesaĵeton. Mi ne diras ke tiuj ekzemploj certe estos ekestiĝintaj en la kutima lingvaĵo, sed mi diras ke oni ne batalu konrtaŭ ili „perforte”.

La unua temas pri la nova prepozicio „na”. Ni povas uzi ĝin kiam ni uzas akuzativon, sed sonus malbele la finaĵoj –n aŭ –on.

Mi konas Szabolcs-on (Szabolcs estas mia nomo [sabolĉ])

Mi konas na Szabolcs.

Mia dua ekzemplo temas pri la nova postafikso „-el”. Ni uzas ĝin por esperimi ian belaĵon. Eble ĝi estas la kontraŭo de –aĉ.

Ho, kia domelo! – Ho, kiel bela domo!

Ankaŭ en la hungara nuntempe estas nova fleksiilo (finaĵo). Ni uzas fleksiilojn kaj postpoziciojn anstataŭ prepozicioj. Do, por diri na „sur" kaj na "en” ni uzas la fleksiilojn –n -on –en –ön. Kiun fleksiilon ni uzu, dependas de la vokala harmonio. Do unue de tio ĉu la vokaloj en la vortoj estas antaŭaj (e, é, i, í, ö, ő, ü, ű) aŭ malantaŭaj (a, á, o, ó, u, ú), kaj due de tio ĉu ili estas liprondigitaj (a, ó, ö, ő, u, ú. ü, ű) aŭ ne (á, i, í, e, é). Ekzemple:

sur la domo – a ház|on

sur la seĝo – a szék|en

sur la rondo – a kör|ön

Nuntempe (re)aperadas aliaj fleksiiloj –ott –ett –ött, kiuj lastatempe ne estis uzitaj. (ili estas tiel oftaj nun kiel „na” kaj „el-„) Sed mi aŭdas ilin pli kaj pli ofte. –ott –ett –ött esperante estas uzata tiam, kiam ni uzus na –on –en –ön (sur aŭ en) sed nur por urboj.

Ekzemple:

(Esperante – kutime hungare – nuntempe)

en (urbo) Pécs – Pécsen – Pécsett

en (urbo) Kaposvár - Kaposváron - Kaposvárott

Ĉiuj lingvoj povas kaj rajtas evolui, malgraŭ tio ĉu tiuj aferoj ne estas bezonataj  aŭ ne.

Ipernity-komentoj:

Mielo diras: Estas interese. Mi ne aŭdis ĝis nun pri la novaj prepozicioj. Eble mi devus pli bone observi. antaŭ 2 jaroj ( konstanta ligilo | respondi | viŝi )

Szabi respondas: Ĉiu havis unuan fojon kiam li aŭdis pri tio... antaŭ 2 jaroj

Viktoro diras: Tre interesa artikolo! Mi havas demandojn: —Ĉu vi hungare diras tiun strangan vorton "postprepozicio" (post+pre!) aŭ simple "postpozicio"? —Ĉu estas aŭdebla diferenco inter postpozicio kaj fleksiilo? (aŭ estas nur skriba malsameco?) —Ĉu oni povas diri, ke la fleksiilo estas nur la konsonanto (ĉar la vokalo ŝanĝiĝas harmonie)? —Kiu kreis tiun novan fleksiilon? ĉu estas institucio por la lingvo? antaŭ 2 jaroj

Szabi respondas: - Kompreneble mi volis skribi na postpozicio. :) (cetere hungare: névutó - nom-post-o) - Jes, ankaŭ je la komenco de la postpozicio estas akcento, kaj la postpozicioj ne ŝanĝiĝas laŭ la vokala harmonio ja ili estas du vortoj. (a ház alatt - [la domo malantaŭ]) - Fakte ni uzas du, aŭ tri fleksiilojn por esprimi la saman aferon (kiel supre). Jes, finfine la konsonantoj estas la fleksiiloj. Sed la vokaloj ne ŝanĝiĝas ĉiam laŭ ĉiuj reguloj de la harmonio. El kelkaj fleksiiloj ni uzas na tri, el kelkaj na du, kaj el kelkaj nur na unu (ĝi estas neofta): al - hoz -hez -höz kun/per - -val -vel : (do ĉi tie ni ne rajtas diri: kővöl (kő - ŝtono), ĉar -völ ne ekzistas, do kővel. je - -kor: ötkor [je kvin] - je la kvina - Tiuj nur ekestis. Mi pensas, ke neniu kreis ilin. Mi ne scias kial, sed kiam mi unue aŭdis ilin, ankaŭ tiam mi komprenis kion ili signifas. Eble simpla natura evoluo. (Se tio ekzistas(?)) antaŭ 2 jaroj

Mielo respondas: Ĉu la Akademio ne akceptis ilin ankoraŭ ? antaŭ 2 jaroj

Szabi respondas: Mi ne scias! antaŭ 2 jaroj

Viktoro diras: Tre interese! dankon! antaŭ 2 jaroj

Laslo Kovacs diras: Mi ĝojas pro la informo, ke la formojn Pécsett, Székesfehérvárott, ktp. vi aŭdas nuntempe. Sed tiuj ne estas novaj formoj, sed revivigoj de malnovaj! Oni uzis ilin kiel esceptajn formojn ĉe la nomo de kelkaj urboj kaj certe la regulemo maloftigis ilian uzadon. Antaŭ multe da jaroj mi plurfoje legis plendojn de lingvistoj pro la malapero de tiuj formoj. Estas vere ĝojiga ilia reapero! antaŭ 2 jaroj

Szabi respondas: Hm, mi ne sciis tion. Dankon pro la informo!!!! antaŭ 2 jaroj