La tuta historio komenciĝis dum la Junulara E-Semajno en la urbo Gdańsk. La 30an de januaro, venis al mi Boris kaj Pierre, kaj demandis al mi ion ne-atenditan: "Ĉu vi volus instrui en Sicilio dum du monatoj?"
La unuaj tagoj de januaro pasis tiel, ke mi kontaktis la universitaton en Varsovio. Kun kelkaj aldonaj farendaj taskoj, mi ricevis liberigon de tiuj kelkaj lecionoj, kiujn mi ankoraŭ devintus viziti. Multe da dankoj al la ĉefmentoro de la Erasmus-studentoj, al Iza Pałygiewicz pro helpi min!
Tiel okazis, ke la 6an de januaro mi forflugis al Sicilio. Mi devis ŝanĝi aviadilon en la flughaveno Milano-Bergamo, kiun ankoraŭ sufiĉe multe mi renkontis.
Kiam mi alvenis, mi renkontiĝis kun Bruĉjo Kasini, kiu tuj taskis min. La tasko estis veturigi nin per aŭtomobilo prunteprenita de la proksima flughaveno Birgi (Trapani) al la urbo, kie miaj postaj du monatoj pasis, al la urbo Mazara del Vallo. La aŭton mi havis dum unu semajno. Ĝi estis bela, bona kaj por mi oportuna aŭto. Ĝi estis Fiat 500! Ĝi estis tre ankaŭ tre saĝa, ekzemple ĝi montris kiam mi devis ŝanĝi rapidumon. Tio eĉ utilis, kiam mi kaj Bruĉjo veturis ekskursi al la urbo Erice (en la Sicilia lingvo oni eldiras kiel Eriŝe, kaj ne Eriĉe), kiu situas sur monto; en Hungario mi simple ne bezonis scii kiel trakti la rapidumilon, kaj pro tio verdire, mi ne memoris. Krome, mi ne ŝatas stiri, kaj mi ne havas aŭton, do por mi ĝenerale tio ne estis tiel bezonata scio.
Dum la unua semajno mi kaj Bruĉjo renkontis la direktorojn de preskaŭ ĉiu lernejo por propagandi Esperanton kaj interkonsenti pri Esperanto-kursoj tie, ni instalis ekspozicion en la Palaco de Leĉrespekto (konstruaĵo prenita de la mafio kaj reutiligita por asocioj, ankaŭ por asocio de Esperanto), kaj serĉis apartamenton por la volontuloj de la nova Centro por Esperanto kaj Interkulturo (CEI).
Depost la unua semajno ĝis la lasta, mia tasko estis prizorgi la apartamenton, respondi la retmesaĝojn alvenantajn al la retadreso de CEI, kaj instrui de lundo ĝis sabato (kelkfoje ankaŭ posttagmeze), en sep lernejoj, por 23 klasoj, por pli ol 400 lernantoj!
Ĉiun semajnon alvenis iu por unu semajno. Post Bruĉjo venis Ugo, kiu helpis pri kunordigado de la vizitantoj de la ekspozicio kaj pri la okazigo de E-lecionoj. Poste venis Davide Astori, kiu okazigis prelegon al la lokanoj. Li estas lingvisto el la urbo Parma, kun kiu mi multe parolis kaj pri lingvistikaj temoj kaj pri aliaj. Mi ĝojas lin ekkoni. Mi povas danki lin pro multaj aferoj, sed ĉefe pro tio, ke li formis konkretan, realan bildon per siaj rimarkoj pri la Mazara vivo en la kapoj de la estraranoj de la Itala Esperanto-Federacio (FEI). La sekvan semajnon mi devis veturi al la urbo Poznań, al Pollando, por partopreni la sekvan sesion de la Interlingvistikaj Studoj. En la komenco kaj en la fino de tiu semajno, mi havis la ŝancon renkonti Konstantin. Li estas ruso, loĝanta en Pollando. Dank' al li, mi havas fotojn pri mi en Sicilio. :) Mi ĝenerale ne estas tro fotema. Tiom pli ne tro sinfotema. Poste mi revenis kun Paweł, kun kiu ni pasigis tre bonan semajnon en Sicilio. Ni iom emfazis la turismumadon en Mazara. Ni vizitis la muzeon de la dancanta Satiro. Vi devas scii, ke tiu, kiu iras al Mazara, aŭtomate allogiĝas por viziti ĝin. Ĉie en la urbo oni renkontas ĝian foton aŭ ĝian nomon. Ankaŭ ĝia historio estas intereseta. La sekvan semajnon alvenis Márta Kovács el Hungario, kiu estas unu el miaj plej unuaj personoj konataj pro Esperanto. Ŝi instruis min en mia unua Esperanto-aranĝo en Somera Esperanto-Studado 2009. La tempo kun ŝi tre bone pasis, ni ekskursis, kuiris, multe ridis kune. Ŝi venis por esti la sekva volontulo en Mazara. Ekde tiam laboras tie du volontuloj samtempe. Estis bone labori kun ŝi, kun tiu persono, kiu antaŭ kelkaj jaroj ankoraŭ min instruis. Mi ekkonis tie ankaŭ la unusolan esperantiston de la urbo. Li nomiĝas David Paleino. Kiel mi poste eksciis, lia nomo havas historion kaj signfon, sed bedaŭrinde la esperantan nomon, mi ne konas, nur la hungaran: Borjúpázsit Dávid. :) Li estas juna dentisto, tre helpema kaj simpatia junulo. Sen lia helpo mi certe ne sukcesintus fari kelkajn gravajn aferojn.
Mi volas iom rakonti ankaŭ pri la kultura ŝoketo, kiun mi travivis tie:
Estas tre forta religiemeco en Sicilio. En ĉiuj vendejoj mi vidis grandajn krucojn, grandajn fotojn, bildojn aŭ pentraĵojn kun Sankta Maria.
La homoj parolas tre laŭte, eĉ samptempe: iu devas regi la situacion, kaj la alia subiĝu! Se ambaŭ volas esti la regantoj, tiam ili pli kaj pli laŭtiĝas kaj pli kaj pli multe parolas samtempe.
Oni ankaŭ multe gestis. Mi ellernis eĉ novajn gestojn, ekzemple la geston de bongusteco. :) Pro tio, ni ankoraŭ multe ridis kun Márta. :) Eble tiun sperton mi povos utiligi al mia studobjekto Komunikado por Poznań. ;)
La sekva ero por ke la ŝoketo realiĝu estis tio, ke oni tie ne povas trafiki. Almenaŭ ne laŭ la kriterioj ekkonitaj de mi en Hungario kaj Pollando. La ŝoforoj stiras kiel ili pensas kaj volas, ili obeas neniun regulon. Ankaŭ la piedirantojn oni ne kompatu. Ili same ne atentas pri io ajn. Ekzemple ili trankvile haltas en la mezo de la vojo por ĉirkaŭrigardadi. Interese, ke kiam mi ŝoforis mi multe nervoziĝis pro la piedirantoj, sed la lokaj aŭtostirantoj tute ne. Cetere okazis al mia parkanta aŭto akcidento eĉ dum tiu unu semajno! Iu frapis per sia aŭto mian. Ĉio solviĝis, ĉar mi vidis la okazaĵon kaj tuj vokis telefone Bruĉjon por veni helpi.
En la urbo apenaŭ troviĝas biciklantoj, biciklaj vojoj tute ne estas kaj apenaŭ biciklujoj.
La polico apenaŭ agas. Tion oni povas diri ankaŭ laŭ la historioj de David. Li rakontis, ke lin oni prirabis kvinfoje nur dum siaj studoj kaj li eĉ estis vidanto de prirabo. La polico, malgraŭ voko, neniam faris ion ajn.
Fine mi alvenis hejmen al Varsovio. Sicilio estas belega loko, certe vizitinda. Esti en Sicilio estis bonega sperto, sed sufiĉis. Al mia vivo la estado tie donis gravan sperton, kiu estos direktigilo pri kelkaj aferoj: infanojn instrui ne tute estas mia deziraĵo. Mi tre ĝojas, ke mi mem eksciis: mi ŝatas instrui pro tio, ĉar mi ĝuas transdoni mian scion pri ŝatata temo al interesiĝanta, atentema publiko.
(Ligiloj al la fotaroj de Márta sube)
Minden Gdańskban kezdődött a Junulara E-Semajnón (Ifjúsági E-Hét). Január 30-án odajött hozzám Boris és Pierre, és megkérdezték, hogy nem akarok-e Szicílián tanítani két hónapig.
Így január első napjai azzal teltek el, hogy az itteni egyetemmel megbeszéltem a dolgot. El kellett vállalnom néhány plusz beadandó feladatot, de végül sikerült elérnem, hogy az egyetem jóváhagyja az utamat. Sokat köszönhetek Iza Pałygiewicznek, az Erasmusosok helyi főmentorának!
Így esett meg, hogy január 6-án elrepültem Sziciliára! Milano-Bergamoban kellett repülőgépet váltanom. Itt még többször megfordultam, volt, hogy egyedül, volt, hogy Pawełlel, volt, hogy egy órát vártam itt, volt, hogy egy egész éjszakát.
Amikor megérkeztem végre Szicíliára, találkoztam Bruĉjo Kasinivel, aki azonnal kiosztotta nekem az első feladatot: át kellett vennem egy kocsit a Europecartól, és elvinni magunkat Birgiből a reptérről oda, ahol a következő két hónapot töltöttem, Mazara del Valloba. Az autó egy hétig volt nálam. Szép, jó és számomra a legmegfelelőbb kocsi volt, egy Fiat 500-as! Okos kis jószág volt, például mutatta mikor váltsak sebességet. Ez jól is jött, amikor Bruĉjoval elmentünk kirándulni Ericébe (szicíliai nyelven Erisének ejtik, az olasz Ericsével ellentétben). A város egy magas, meredek hegyen található. Magyarországon egyszerűen nem volt arra szükségem, hogy megjegyezzem mit is mondott az oktató az autóiskolában arról, hogy hogyan váltsunk sebességet hegynek föl, és hegynek le. Egyébént vezetni sem szeretek, kocsim sincs, számomra ez felesleges információ lett volna, és csak a helyet foglalta volna a fejemben.
Az első héten én és Bruĉjo találkoztunk a város valamennyi iskolájának igazgatójával azért, hogy terjesszük az eszperantót, és időpontot egyeztessünk velük az Ő intézmányükben tartandó eszperantó órákról. Feladatom volt még akkor az is, hogy az eszperantó kiállítást felállítsuk a Törvénytisztelés Palotájában. Ezt az épületet a maffiától kobozták el, és a város szervezeteinek ajándékozták. Egy irodát az új Centro por Esperanto kaj Interkulturo (Eszperantó és a népek közötti kultúra központja) is kapott. A héten lakásokat is néztük, ahol a következő hetekben éltem.
Az első hét utántól egészen az utolsóig, feladatom volt a lakásfentartás, a központ e-mailjeinek megválaszolása és a tanítás. A legtöbb időmet persze a tanítás töltötte ki: hétfőtől szombatig (olykor délután is), összesen hét iskolában, mintegy huszonhárom osztálynak, azaz több mint négyszáz gyereknek kellett eszperantót tanítanom!
Sosem voltam egyedül, minden héten valaki meglátogatott. Bruĉjo után, Ugo jött, aki főleg olasz nyelvtudásával segített. A követkető látogató a lakásban Davide Astori volt, aki előadást tartott az Eszperantóról a helyieknek. Ő nyelvész Parmából. Sokat beszélgettünk nyelvészeti témákról, és másokról is. Örülök, hogy megismertem. Sok mindent köszönhetek neki, de főeg azt, hogy felvilágosította az Olasz Eszperantó Föderációt a mazarai helyzetről. A rákövetkező hetet Poznańban töltöttem, ahol részt vettem a Interlingvisztika szak következő előadás- és vizsgasorozatán. A hét elején s végén találkoztam Konsztantinnal Szicílián. Ő orosz, de Lengyelországban él. Neki azt köszönhetem, hogy született rólam néhány kép Szicílián, hisz' én annyira nem szeretek fényképezni, főleg ha magamról van szó. Poznańból Pawełlel jöttem vissza. Egy hetet töltöttünk ott együtt, főleg a turizmusra helyezve a hangsúlyt. Megnéztük többek között a tancoló szatír múzeumát, amit mindenkinek meg kell néznie, aki ellátogat Mazara del Valloba. A városban nem nehéz a nevével, vagy olykor a portréjával is találkozni. A város eköré építi a turizmusát. Na, és persze mostantól az Eszperantó köré is. Az együtt töltött hét után megérkezett Kovács Márta Magyarországról. Nagyon örültem neki, hogy ő lesz mellettem a másik önkéntes. 2009 óta ismerem, amikoris részt vettem az első eszperantó rendezvényemen. Ott még ő volt a tanárom. És micsoda sorsfordulat; most együtt taníthattam vele! Megismertem a város egyetlen eszperantistáját is, egy fogorvost, David Paleinót. Mint kiderült, magyarul a neve: Borjúpázsit Dávid. :) Nagyon segítőkész és szimpatikus. A segítsége nélkül, biztosan nem tudtam volna néhány dolgot elintézni.
Arról is szeretnék néhány szót írni, hogy milyen tapasztalatokat szereztem a kultúra másságából fakadóan:
A szicíliaiak erősen vallásosak; minden házban és boltban nagy kereszteket és Szűz Máriákat lehet látni.
Az emberek nagyon hangosan beszélnek, szinte már ordítanak, egymás szavába is belevágnak. Úgy néz ki, mintha az általános szabály az lenne: valakinek uralni kell a szituációt a két fél közül, a másik pedig hódoljon be! Ha egyikük sem szeretne behódolni, akkor egyre hangosabban beszélnek egymás szavába vágva.
Az ottaniak nagyon sokat gesztikulálnak. Új gesztusokat is tanultam, például meg tudom mutatni azt, hogy valami jóízű. Épp emiatt a gesztus miatt Mártával sokszor elnevettük magunkat. :) Szerintem néhány tapasztalatom a házidolgozatom alapjául fog szolgálni, amit a Kommunikáció tantárgyra kell írnom Poznańban. :)
A következő dolog, ami rátett a tűzre, az volt, hogy az emberek egyszerűen nem tudnak közlekedni, legalábbis nem azok a szamélyok szerint, amit én Magyarországon megtanultam. A vezető úgy vezet, ahogy kedve és akarata diktálja, semmilyen szabályt nem követve. A gyalogosokat sem kell sajnálni. Ők sem figyelnek semmire. Például nyugodtan megállnak az út közepén beszélgetni, szétnézni. Az is feltűnt, hogy egy hétig, amikor én vezettem, mindig felidegesítettek a gyalogosok, viszont a helyi sofőrök fütyülnek rájuk. Megvárják nyugodtan amíg a gyalogos kedve úgy tartja, hogy mostmár lemegy az útról. Egyébként az egy hét alatt nekimentek a parkolóban szabályosan álló kocsimnak. Semmi rossz következmény nem lett belőle, elrendezték a biztosítók.
A városban alig van bicikli, bicikliút egyáltalán nincs, és biciklitároló is alig.
A rendőrség semmit nem tesz. Ezt az észrevételemet David történetei is igazolják. Ő azt mesélte, hogy csak a tanulmányai alatt ötször kirabolták, és egyszer szemtanú volt. Rendőrséget mindig hívtak, de sosem jöttek ki, még a tett helyszínére sem.
Nagyon örülök neki, hogy elmentem Szicíliára, gyönyörű hely, mindenkinek látnia kéne. A "nyaralásból" viszont elég is volt. Egy fontos tapasztalatot szereztem, ami az életemben egy alapkövet fektetett le: nagyon szeretek tanítani, de nem amiatt, mert a tanulók kedvesek, barátkozók vagy aranyosak, hanem mert átadhatom a tudásomat olyanoknak, akiket érdekel az, amit közvetítek.
Márta képei, amit a közösen eltöltött két hét alatt készített:
Mazara:
https://picasaweb.google.com/113514522016974354561/Mazara1?authuser=0&authkey=Gv1sRgCKPTs_S57uCG5gE&feat=directlink
Palermo:
https://picasaweb.google.com/lh/sredir?uname=113514522016974354561&target=ALBUM&id=5711640665135017393&authkey=Gv1sRgCISPs9HO9Z-4Fw&feat=email
